قسم به قیامتقسم به قیامت به یکی از موارد قسم در قرآن اطلاق می‌شود. ۱ - موارد قسم به قیامت در قرآنقرآن کریم در دو مورد به طور صریح و در یک مورد به طور اشاره به قیامت سوگند یاد کرده است: ۱. (لا اقسم بیوم القیامة)؛ «به روز قیامت سوگند یاد می‌کنم»؛ ۲. (والیوم الموعود)؛ «سوگند به روز موعود (قیامت) » ؛ ۳. (وشاهد ومشهود)؛ «و قسم به شاهد عالم (پیغمبر خاتم و به مشهود او (قیامت) ». همه مفسران شیعه و اهل سنت همچون: طبرسی ، شیخ طوسی ، ابوالفتوح رازی ، زمخشری ، فخر رازی ، مراغی، سید قطب، مغنیه، آلوسی و دیگران متفقند در دو آیه اول، سوگند به قیامت است. سیوطی در الاتقان می‌نویسد: آیه (لا اقسم بیوم القیامة) در صدد اثبات معاد است. در آیه (والیوم الموعود) کلمه «موعود» از ماده «وعد یعد» به معنای «وعده داده شده» است که در آیات ۵۲ سوره یس و ۴۴ سوره معارج به معنای قیامت آمده است. درباره آیه (وشاهد ومشهود) میان مفسران اختلاف است. یک نظریه این است که منظور از «مشهود» قیامت است. [۷]
رزاقی، ابو القاسم، سوگندهای قرآنی، ص ۱۲۱-۱۲۵.
۲ - فلسفه قسم به قیامت۲.۱ - احیای مردگانسوگند خداوند به روز قیامت، براى احیای مردگان، در آن روز: لا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيامَةِ وَ لا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ أَ يَحْسَبُ الْإِنْسانُ أَلَّنْ نَجْمَعَ عِظامَهُ. ۲.۲ - لعن اصحاب اخدودقسم خداوند به قيامت، براى تأكيد بر لعن اصحاب اخدود، به سبب کشتن مؤمنان: وَ الْيَوْمِ الْمَوْعُودِ وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ وَ هُمْ عَلى ما يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«قسم به قیامت». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۳، ص۲۸۹، برگرفته از مقاله «موارد قسم خدا (قیامت)». |